Babaya Mektup

Bazen dünya haritasının önüme serilmiş olduğunu ve senin boylu boyunca bu haritanın üzerine uzandığını hayal ediyorum. Ve o zaman benim hayatım açısından, yalnızca senin kaplamadığın ya da ulaşabileceğin mesafenin dışındaki bölgeler değerlendirilebilir görünüyor. Ve bunlar da, senin heybetine ilişkin düşünceme uygun olarak, pek fazla sayıda ve pek huzurlu bölgeler değil; özellikle de evlilik bu bölgeler arasında bulunmuyor.

Birinin tutuklu olması ve belki de başarabileceği bir firar niyetiyle yetinmeyip, yanı sıra, hem de üstelik aynı anda hapishaneyi bir zevk sarayına dönüştürme niyetini taşımasını andırıyor. Kaçarsa, hapishaneyi dönüştüremez, eğer dönüştürürse kaçamaz. Seninle aramdaki bu özellikle talihsiz ilişkide, bağımsızlaşmak istiyorsam, mümkün olduğu kadar, seninle hiçbir ilişkisi olmayan bir şey yapmalıyım; evlilik en büyük şey gerçi ve en onurlu bağımsızlığı sağlıyor, ama aynı zamanda seninle çok yakın bir ilişkisi var. Çıkışı burada aramanın, bu yüzden deliliği andırır bir yanı var ve her girişim neredeyse delilikle cezalandırılıyor.

Her yerde olduğu gibi, tek tük engeller çıktı, ama hayat böyle engellerin üstesinden gelmektir zaten.

Yani eğer dünya yalnızca senden ve benden ibaretse, ki yakın olduğum bir düşünceydi bu, o zaman bu dünyanın arınmışlığı seninle sona eriyor ve senin öğüdün sayesinde benimle kirlilik başlıyordu.

müdahalelerin pek başarılı olmadı, çünkü ihtiyaçlarımız tamamen farklıydı; beni kıskıvrak yakalayan bir şeyin, sana dokunması bile gerekmez ya da tersi; senin için masumiyet olan şey, benim için suç olabilir ya da tersi; sende hiçbir etki yaratmayan şey, benim mezarım olabilir.

Ama hiçbir şeyden emin olmadığım için, varlığıma dair her an yeni bir kanıta ihtiyaç duyduğum için, sahiden, kuşku götürmez bir biçimde, tek başıma, yalnızca benim kesin tasarrufumda bulunan hiçbir şeye sahip olmadığım, aslında mirastan mahrum bırakılmış bir oğul olduğum için, en yakınımdaki şeyden, kendi bedenimden de kuşkuya düştüm; boy attım, ama bununla ne yapacağımı bilemedim, yükü fazlasıyla ağır geldi, sırtım çarpıldı; jimnastik yapmak bir yana, neredeyse hareket edecek cesaretim yoktu, güçsüz kaldım; hâlâ sahip olduğum her şey bir mucize gibi hayrete düşürüyordu beni, sözgelimi iyi çalışan sindirim organlarım; bu onları kaybetmem için yeterliydi ve böylece her tür hastalık kuruntusunun yolu açılmış oluyordu, ta ki evlenme isteğinin insanüstü gerilimi altında (bu konuya daha değineceğim) ciğerlerimden kan gelinceye kadar, ki bunda, yalnızca yazmak için ihtiyaç duyduğuma inandığımdan kullandığım, dolayısıyla yine bu konuyla ilintili, Schönbornpalais’deki dairenin de yeterince payı olmuştur.

Pek az ders çalıştığımı ve hiçbir şey öğrenmediğimi söylemek çok daha az abartılı olur; onca yıl içinde orta halli bir hafızayla, en kötüler arasında sayılamayacak bir kavrama gücüyle öğrendiklerimden bir şeyler kalmış olması, çok da tuhaf bir şey değil, ama dış kaygılardan uzak, sakin bir hayatın içinde harcanan zaman ve paranın büyüklüğüyle karşılaştırıldığında, özellikle de tanıdığım neredeyse bütün insanlarla karşılaştırıldığında, bilgiye ve özellikle bilginin temellendirilmesine ilişkin nihai sonuç alabildiğine cılızdır. Cılız, ama benim için anlaşılmaz değil. Düşünebildiğim andan bu yana, zihinsel bakımdan var olma iddiamı alabildiğine derinden etkileyen kaygılar taşıdım.

Pek az ders çalıştığımı ve hiçbir şey öğrenmediğimi söylemek çok daha az abartılı olur; onca yıl içinde orta halli bir hafızayla, en kötüler arasında sayılamayacak bir kavrama gücüyle öğrendiklerimden bir şeyler kalmış olması, çok da tuhaf bir şey değil, ama dış kaygılardan uzak, sakin bir hayatın içinde harcanan zaman ve paranın büyüklüğüyle karşılaştırıldığında, özellikle de tanıdığım neredeyse bütün insanlarla karşılaştırıldığında, bilgiye ve özellikle bilginin temellendirilmesine ilişkin nihai sonuç alabildiğine cılızdır. Cılız, ama benim için anlaşılmaz değil.

Yazdıklarım seninle ilgiliydi, orada senin göğsünde yakınamadıklarımdan yakınıyordum yalnızca. Kasıtlı olarak uzatılmış bir vedaydı sana, yalnız senin tarafından dayatılmış olsa da, benim belirlediğim yönde gelişiyordu.

Söz konusu olan, çocuklarına vermen gereken bir ders değil, örnek oluşturacak bir hayattı;