Tanrı'nın Ölümü ve Kültür

O halde, açık bir ikilem söz konusuydu. Ya geri kalmış dinsel görüşleriyle sizin Aklın evrenselliğine dönük inancınızı zımnen sorgulayan, siyaseten uysal bir halkı tercih edecektiniz; ya da olası bir siyasal hoşnutsuzluk maliyetini göze alarak, Aklın ölçeğine duyduğunuz inancı doğrulayabilecek, akılcı zihniyete sahip bir yurttaşlığı destekleyecektiniz. Bilginler kendilerini, zaman zaman herkesin erişimine açık hakikatleri koruyan öncüler olarak mı, yoksa bu öğretileri sıradan kitlelerden sakınan seçkinler olarak mı görecekti?

Aklınızı gizli tutun!”56 İnancını akla başvurmadan sahiplenen ve dolayısıyla görüşleri onun tarafından çürütülmeye bağışık olan kitlelere Akıl taşımak için mücadele etmenin bir anlamı yoktu. Halk “daima yalan söyler”di ve akılcı argümanlar geçidi, sadece onun huzurunu kaçırmaya yarayacaktı. İy

Halkın kolay kandırılır oluşu, egemenliğinizi sürdürmenize yardım edebilirdi; fakat aynı zamanda yönetiminizi temellendirmeyi arzuladığınız değerler için bir utanç kaynağıydı.

Zenginler ve fakirler için farklı birer Tanrı olmalıdır.

aha akılcı ve daha barbar dinsel inanç türleri arasında hiçbir ortak zemin olamazd

Kitleler Bakire Meryem önünde eğilirken Akla tapınmak, egemenler için akıl kârı değildi

Aydınlanma’nın “totaliter” eğilimi

Hristiyanlar için günah olan şey, deistler için sapmaydı.

insel otoritenin ancien régimes’in kutsallaştırılmasında oynadığı rol,

Proje, büyük ölçüde, doğaüstünü doğa ile ikame etmek değil, barbar ve cahil bir inancı kovup yerine akılcı ve medeni bir inanç getirmekti.