Montaigne

Hiçbir zaman kendi evimizde değiliz, her zaman olduğumuz yerin ötesindeyiz. Korku, arzu, umut bizi geleceğe doğru yönlendiriyor ve olacak olanla oyalayarak olanın anlamından uzaklaştırıyor.

“Kimse ölmeden önce mutlu olduğunu söyleyemez”

Bereketli ve verimliyken işlenmemiş toprakların yabani ve işe yaramaz otlarla dolduğu görülür. Bu toprağı yararımıza kullanabilmek, onu korumak için çalışmamız, tohum ekmemiz gerekir.
Aynı şey, aklımız için de geçerlidir. Eğer onu dizginleyecek, zorlayacak uğraşlar bulmazsak aklımız, hayal gücünün bulanık tarlasında kendini oradan oraya atacaktır.
“Hasta düşünceler gibi
Hayaller üretiyorlar kafalarında.” / Horatius20
Amacı olmayan bir zihin dağılır, çünkü derler ki, amaçsız olmak, her yerde olmaktan çok hiçbir yerde olmamaktır.

“Aylaklık, zihni her yöne dağıtıyor” (Lucain21) ve tersine, kaçak bir at gibi kendine başkalarının verebileceğinden yüz kat daha zarar veriyor. Ve ardı ardına, sebepsiz yere öyle çok kuruntu, öyle korkunç canavarlar yaratıyor ki, bu tuhaflığı ve saçmalığı kolayca inceleyebilmek için, zamanla onu utandırmayı ümit ederek yazmaya koyuldum.

Kendimi yönetmek konusunda çok iyi değilimdir. Talihin hayatımda benden daha büyük bir rolü var. Ortaya çıkan fırsat, etrafımdaki arkadaş topluluğu, hatta sesimin iniş çıkışları bile iyice düşünüp tartmadığım zamanlarda daha yararlı izler bırakıyor.

“Öküz eyere, at çift sürmeye imrenir.” / Horatius

Aslında, çalışmak ve derin düşünceye dalmak, bir bakıma ruhumuzu bizden uzaklaştırıyor ve böylece ruhumuz bağımsız olarak bedenimizle ilgileniyor, bu durum ise ölüme benzerliğiyle bizi ölüme hazırlamaya yarıyor.

Ölüm kelimesinin kulağa çok sert geldiğini ve uğursuzluk getirdiğini düşünen Romalılar onu yumuşatmayı öğrenmişlerdi; “öldü” demek yerine, “yaşamayı bıraktı” ya da “artık yaşamıyor” derlerdi. “Yaşam” kelimesini kullanarak kendilerini teselli ediyorlardı.

Ölmeyi öğrenen kölelikten azat olur.

Gençliğimiz öldüğünde hiçbir sarsıntı hissetmiyoruz. Oysa gençliğimizin ölümü, durgun bir hayatın ölümünden ya da yaşlılıktan kaynaklanan ölümden çok daha acımasızdır. Çünkü kötü bir yaşamdan sonra ölmek, verimli ve dinç bir varlığın, üzücü ve acıklı bir konuma düşmesiyle aynı değildir.